İĞRÂ
Muhâtabı iyi bir iş yapmaya teşvik etmektir. Yukarıdakiler gibi hazfedilmiş bir fiilin mef’ûlu bihi olarak[10] mansûbtur.
Şu şekillerde olur:
1- Başına harf-i tarif getirilmiş ism-i mansûb yaparak;
|
اَلْعِباَدَةَ ! |
İbâdet etmen gerekir (ibadet etmelisin) ! |
|
اَلتَّفْكِيرَ ! |
Düşünmen gerek (düşünmelisin) ! |
2- Harf-i tarifli ismin mansûb olarak tekrarı ile;
|
اَلْوَفاَءَ الْوَفاَءَ ! |
Vefalı olmalısın (vefa göstermeye çalış) ! |
|
اَلصِّدْقَ الصِّدْقَ ! |
Doğru olman gerek (doğru olmaya çalış) ! |
3- İğrâ yapılan isimler genellikle masdardır. Masdarın veya masdarı müevvelin önüne (يَنْبَغِي لَكَ) veya (يَجِبُ عَلَيْكَ) yahut da (عَلَيْكَ بِ) getirilmekle de yapılır;
|
يَنْبَغِي لَكَ الْاِجْتِهاَدَ. |
Çalışman gerekir, çalışmalısın. |
|
يَجِبُ عَلَيْكُمْ أَنْ تَقْرَأُوا الدَّرْسَ. |
Dersi okumanız gerekiyor. |
|
عَلَيْكَ بِالصَّبْرِ. |
Sabretmen gerekir. |
|
|
4-Muhâtab zamirine muzaf olan mansûb isme teşvik edilecek şeyi atfetmekle;
|
اَخاَكَ وَالْإِحْساَنَ عَلَيْهِ. |
Kardeşine iyilik yapman gerekir. |
5- Değişik cinsten kelimelerin mansûb olarak atfı ile;
|
اَلْعَمَلَ وَ الثَّباَتَ. |
Çalışıp sebat etmen gerek. |